سبک اصفهانی
به شیوه ی معماری دوره ی صفویه،سبک اصفهانی اطلاق می شود.چون اولین بنا درشهرهای اصفهان ساخته شده وبه سبک اصفهانی معروف است.دوره ی حکومت شاه عباس راعصرطلایی سبک اصفهانی می دانند.
ویژگی های سبک اصفهانی(تزئینیترین سبک معماری ایرانی )
پلان مستطیل شکل وچندضلعی ساده
3-مصالح مرغوب وبا دوام
4-درتزئینات بناها ازکاشی خشتی،هفت رنگ،مقرنس کاری،یزدی بندی،کاربندی یارسمی بندی استفاده شده است.
خاستگاه:
معماری در دوره صفویه توانست به اوج شکوهمندی خود دست یابد. آثاری که از این دوره به جا مانده موید این ادعاست. خاستگاه این شیوه اصفهان نبوده ولی در اصفهان رشد كرده و بهترین نمونه‌های آن در این شهر ساخته شده‌اند. این شیوه كمی پیش از روی كار‌آمدن صفویان از زمان قره‌قویونلوها آغاز شده و در پایان روزگار محمد‌شاه قاجار، دوره نخست آن به پایان می‌رسددوره دوم ، زمان انحطاط این شیوه است كه در واقع از زمان افشاریان آغاز و در زمان زندیان دنبال می گردد ولی انحطاط كامل آن از زمان محمد شاه قاجار آغاز می شود و در دگرگونی معماری .تهران و دیگر شهرهای نزدیك به آن نمایان می گردد.
شیوة اصفهانى را با جلوه‌های خاص آن در بارورترین مقطع دوران صفوی
: مى‌توان با این عناصر بازشناخت
شهرسازی
ساخت و سازه
(آمودها (تزیینات یا الحاقات غیرسازه‌ای
شهرسازی:
در اصفهان دورة صفوی براساس سنت دیرینة شهرسازی ایران و با بهره‌گیری از تجارب کشورهای‌اروپایى ، مجموعه‌ای از کاخها، کوشکها، بازارها، مسجدهای بزرگ، مدرسه‌ها، کاروانسراها و باراندازها در پیرامون میدان وسیع مرکزی (میدانچوگان و در کنار خیابان چهار باغ، و نیز پلهایى استواربرزاینده طبق طرح و نقشة سنجیده‌ای ایجاد شد. این نوسازی و نوآوری گسترده در دوره‌ای کوتاه در سایة امنیت اجتماعى و قدرت دولت متمرکز و امکانات وسیع مالى خزانة ملى و آمادگى فنى – هنری استادکاران برجستة ایرانى امکان پذیر بود.
میدان چوگان
ساخت و سازه ایوان فضای احیاء شده :
در شیوة اصفهانى از ایوان نه‌تنها به صورت فضایى در حد فاصل بیرونى و درونى بنا چونان شیوه‌های پیش از آن استفاده شد، بلکه این پدیده به‌صورت نماسازی در منظر عمومى شهر جایگاه ویژه‌ای یافت مثلاً تکرار ایوانها در بناهای دور میدان نقش جهان به منظر ایوان نظمى یکدست و تازه بخشید
ایوان دور میدان نقش
تغییرات در پلانها (ته رنگها):
در شیوة اصفهانى ته رنگ بناها نسبت به شیوه‌های قبل سادگى بیشتری دارند. در بیشتر بناها حتى‌الامکان کل ته رنگ در شکلى چهار گوش یا چند ضلعى خلاصه شده است و در آنها کمتر طراحى آزاد دیده مى‌شود، مگر در بخشهایى که ناچار به تغییر محور بوده‌اند، مثل وضع قرار گرفتن مسجد امام اصفهان نسبت به میدان نقش جهان با این همه خود مسجد در مجموع ته رنگى چهارگوش دارد
وضع قرار گرفتن
تغییرات‌در پوششها و جای‌گذاری‌پایه‌ها و دیوارها
مقاوم‌ترین چفدی که از آن در پوشش دهانه‌های بزرگ – مانند پیش خان مسجدها – استفاده مى‌شد، چفد چمانه بود که خیزی بیش از نصف دهانه داشت ، اما در شیوة اصفهانى گاه این نظم دیرین که بر مبنای اصول ایستایى استوار است نادیده گرفته شده و به جای آن از چفد پنج او هفت تند» که نسبت به چفد چمانه قدرت باربری کمتری دارد، به کار رفته است
و گاه در پوشش دهانه‌های وسیع به جای استفاده از چفدهای باربر، چفدهای غیرباربر و آمودی چون پنج او هفت کند یا کفته اجرا گردیده که به رانش دیوارها و شکست طاق منجر شده است.
گنبدها
گنبدسازی در شیوة اصفهانى از لحاظ ساخت و ساز تغییر چندانى نمى‌کند. گذشته از ساده‌تر شدن گوشه‌های زیر گنبد، ساقة گنبد نسبت به اربانه گریو کوتاه در گنبدهای شیوة آذری کشیده‌تر مى‌شود و به صورت گریو» گردن درمى‌آید که غرض عمدة آن عظمت بخشیدن بیشتر به بنا و استفاده از نور بیشتر برای داخل فضاست به پیروی از همین شیوه و ترکیب و همخوانى با گنبد، گلدسته‌های مساجد نیز ساده‌تر، ظریف‌تر و باریک‌تر از گلدسته‌های قدیم مى‌شوند. گنبدها و گلدسته‌های مسجد امام و مسجد شیخ لطف‌الله با مساجد مربوط به شیوه‌های پیشین از این حیث قابل مقایسه‌اند
و
درباره این سایت